Các loại hệ thống chữa cháy tự động sprinkler phổ biến 2025

Hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler là giải pháp phòng cháy chữa cháy hiện đại, được áp dụng rộng rãi tại các công trình dân dụng và công nghiệp. Với cơ chế tự động kích hoạt khi nhiệt độ vượt ngưỡng cho phép, hệ thống giúp xử lý đám cháy kịp thời ngay tại điểm phát sinh. Nhờ đó, nguy cơ cháy lan được giảm thiểu tối đa, bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản. Sau đây, hãy cùng Việt Thành Hưng tìm hiểu chi tiết về hệ thống chữa cháy tự động sprinkler nhé.

Hệ thống chữa cháy tự động sprinkler là gì?

Hệ thống chữa cháy tự động sprinkler là gì

Hệ thống sprinkler tự động là mạng lưới vòi phun nước được lắp đặt cố định trong các công trình, luôn ở trạng thái sẵn sàng. Khi nhiệt độ môi trường tăng vượt ngưỡng cho phép, đầu phun sẽ tự động mở và phun nước để dập tắt đám cháy.

Trong đường ống luôn có nước được duy trì ở áp lực ổn định. Mỗi đầu phun thường xả từ 80–100 lít nước, một số loại đặc biệt có thể lên đến 400 lít. Tuy nhiên, mỗi đầu chỉ bao phủ một khu vực nhất định, vì vậy trong một tòa nhà cần bố trí nhiều vòi phun theo mật độ hợp lý.

Cấu tạo chính của hệ thống sprinkler

Một hệ thống chữa cháy sprinkler tự động thường gồm:

- Trung tâm điều khiển: Tiếp nhận tín hiệu từ cảm biến, công tắc áp lực, công tắc dòng chảy… và điều khiển hoạt động của bơm, khí nén, van.

- Đầu phun sprinkler: Vừa là cảm biến nhiệt độ, vừa phun nước khi đạt ngưỡng nhiệt.

- Máy bơm chữa cháy: Thường dùng bơm ly tâm, đảm bảo cấp nước liên tục cho hệ thống.

- Cụm bơm, công tắc dòng chảy, công tắc áp lực: Giúp duy trì và giám sát áp lực đường ống.

- Bình tích áp/nước: Ổn định áp suất và đảm bảo hệ thống luôn sẵn sàng hoạt động.

Nguyên lý hoạt động của hệ thống sprinkler

Khi nhiệt độ tại khu vực xảy ra cháy tăng lên và đạt đến ngưỡng kích hoạt (thường từ 68–74°C), bóng thủy tinh hoặc nút cảm biến nhiệt trên đầu phun sẽ nổ vỡ. Lúc này, nước từ đường ống – vốn đã được duy trì áp lực sẵn – sẽ phun ra ngay lập tức để dập lửa.

Trung tâm điều khiển đồng thời nhận tín hiệu từ các công tắc áp lực, công tắc dòng chảy và hệ thống báo cháy. Sau đó, nó sẽ tự động khởi động bơm chữa cháy để đảm bảo nguồn nước luôn được cung cấp liên tục, ổn định về lưu lượng và áp lực.

Đặc điểm quan trọng là chỉ những đầu sprinkler nằm trong vùng có nhiệt độ vượt ngưỡng mới phun nước, chứ không phải toàn bộ hệ thống. Cơ chế này giúp tập trung dập tắt đám cháy ngay tại điểm phát sinh, đồng thời hạn chế gây hư hại do nước cho các khu vực khác trong công trình

Xem thêm: Lắp đặt và thi công hệ thống phòng cháy chữa cháy tại TP.HCM an toàn, uy tín

Các loại hệ thống sprinkler phổ biến 2025

Hệ thống sprinkler tự động được phân loại dựa trên cách bố trí đường ống và cơ chế hoạt động. Mỗi loại có ưu điểm, hạn chế và phạm vi ứng dụng khác nhau:

Hệ thống ướt (Wet Pipe System)

Đây là dạng phổ biến nhất, được lắp đặt trong phần lớn các công trình dân dụng và thương mại. Trong đường ống luôn chứa sẵn nước ở áp lực tiêu chuẩn, vì vậy khi đầu phun được kích hoạt bởi nhiệt độ, nước sẽ phun ra ngay tức thì để dập tắt đám cháy.

- Ưu điểm: Cấu tạo đơn giản, chi phí lắp đặt thấp, vận hành ổn định, ít cần bảo trì.

- Hạn chế: Không phù hợp với môi trường dễ đóng băng hoặc có nhiệt độ quá thấp, vì nước trong ống có thể bị đông cứng.

Hệ thống khô (Dry Pipe System)

Khác với hệ thống ướt, đường ống trong hệ thống khô không chứa nước mà chứa khí nén hoặc khí nitơ. Khi xảy ra cháy, đầu phun mở ra làm áp lực khí giảm, từ đó mở van “dry pipe valve” cho phép nước từ bể chứa hoặc bơm chữa cháy chảy vào ống rồi phun ra qua các sprinkler.

- Ưu điểm: Thích hợp cho môi trường lạnh, ngăn ngừa tình trạng đóng băng trong đường ống.

- Hạn chế: Thời gian nước đến đầu phun lâu hơn so với hệ thống ướt, cấu tạo phức tạp và chi phí cao hơn.

Hệ thống xả tràn (Deluge System)

Hệ thống này sử dụng các đầu phun hở và được điều khiển bởi hệ thống báo cháy tự động. Khi có cháy, van điều khiển mở ra, toàn bộ đường ống được cấp nước và tất cả các đầu phun đồng loạt phun nước.

- Ưu điểm: Phù hợp cho những khu vực có nguy cơ cháy lan nhanh, cần dập lửa diện rộng như nhà kho chứa hóa chất, xưởng sản xuất, khu vực công nghiệp nặng.

- Hạn chế: Gây ngập nước trên diện rộng, có thể làm hư hỏng máy móc hoặc tài sản không liên quan.

Hệ thống kích hoạt trước (Pre-action System)

Đây là hệ thống kết hợp đặc tính của hệ thống khô và hệ thống báo cháy. Đường ống thường chứa không khí, chỉ khi hệ thống báo cháy được kích hoạt thì van mới cho nước chảy vào ống. Sau đó, nếu đầu sprinkler tiếp tục mở do nhiệt độ tăng, nước mới được phun ra.

- Ưu điểm: Giảm nguy cơ phun nước sai lệch, rất thích hợp cho các khu vực chứa thiết bị điện tử, trung tâm dữ liệu, bảo tàng hoặc kho lưu trữ tài liệu.

- Hạn chế: Chi phí cao, yêu cầu bảo dưỡng định kỳ nghiêm ngặt, thời gian phun nước chậm hơn so với hệ thống ướt.

Một số biến thể khác

Một số biến thể khác của hệ thống chữa cháy tự động sprinkler

Ngoài bốn loại phổ biến trên, còn có các hệ thống đặc thù như:

- Hệ thống hồng thủy (Water Mist System): Phun sương nước áp lực cao, tạo hạt siêu nhỏ để làm mát và dập cháy hiệu quả, giảm thiểu hư hại do nước.

- Hệ thống kết hợp (Hybrid Systems): Ứng dụng nhiều cơ chế phun (ướt, khô, kích hoạt trước) để đáp ứng yêu cầu đặc thù của công trình.

Xem thêm: Cách sử dụng bình chữa cháy Co2 chi tiết, an toàn hiệu quả

Ưu điểm của hệ thống sprinkler PCCC

- Phản ứng nhanh chóng: Tự động kích hoạt khi nhiệt độ vượt ngưỡng, giúp phát hiện và dập cháy ngay từ giai đoạn đầu.

- Giảm thiểu thiệt hại: Phun nước trực tiếp tại điểm cháy, ngăn lửa lan rộng, bảo vệ tốt tài sản, hàng hóa và thiết bị quan trọng.

- Tự động hoàn toàn: Hoạt động không phụ thuộc vào con người, xử lý kịp thời ngay cả khi không có người tại chỗ.

- Tuân thủ pháp luật: Là yêu cầu bắt buộc trong nhiều loại công trình (nhà xưởng, trung tâm thương mại, kho bãi…), đồng thời nâng cao uy tín và tính chuyên nghiệp cho chủ đầu tư.

Tiêu chuẩn thiết kế hệ thống chữa cháy Sprinkler

Để đảm bảo hiệu quả và tuân thủ pháp luật, việc thiết kế – lắp đặt cần dựa trên các quy chuẩn sau:

- TCVN 7336:2021: Quy định thiết kế và lắp đặt sprinkler dùng nước/bọt, tự động kích hoạt khi nhiệt độ cao.

- TCVN 3890:2023: Hướng dẫn kiểm tra, bảo trì và bảo dưỡng hệ thống chữa cháy, đảm bảo hoạt động ổn định.

- Nghị định 136/2020/NĐ-CP: Hướng dẫn Luật PCCC, quy định về lắp đặt và vận hành hệ thống sprinkler.

- Nghị định 50/2024/NĐ-CP: Bổ sung, cập nhật các yêu cầu kỹ thuật mới về an toàn cháy nổ.

- Thông tư 149/2020/TT-BCA: Hướng dẫn thực hiện nghị định 136, quy định quy trình lắp đặt – bảo trì sprinkler.

- Thông tư 32/2024/TT-BCA: Sửa đổi, bổ sung các tiêu chuẩn kỹ thuật để nâng cao hiệu quả chữa cháy.

- QCVN 06:2022/BXD: Yêu cầu an toàn cháy trong nhà và công trình, quy định về thiết kế đầu phun, ống dẫn và bảo trì.

- Áp lực làm việc: Tối đa 175 psi (~12,1 bar), tối thiểu 7 psi (~0,5 bar).

- Khu vực bảo vệ: Mỗi đầu phun tối đa 21 m², khoảng cách tối thiểu giữa các đầu phun là 1,8 m.

- Tuân thủ NFPA 13 và TCVN 7336.

- Lựa chọn đầu phun theo hệ số K, nhiệt độ kích hoạt và kiểu lắp đặt (hướng lên/hướng xuống).

- Hệ thống phải đảm bảo đồng bộ giữa đường ống, van và bơm chữa cháy.

Cách bảo trì hệ thống Sprinkler hiệu quả

Việc bảo trì định kỳ giúp hệ thống Sprinkler luôn hoạt động ổn định và sẵn sàng khi có sự cố:

- Đầu phun: Kiểm tra tình trạng, loại bỏ bụi bẩn hoặc vật cản, thay thế ngay nếu bị hư hỏng.

- Áp lực nước: Đo và đối chiếu với thông số thiết kế, đảm bảo nguồn nước luôn ổn định.

- Đường ống & van: Theo dõi rò rỉ, ăn mòn; thử đóng/mở van để chắc chắn vận hành trơn tru.

- Máy bơm chữa cháy: Chạy thử, kiểm tra hiệu suất và tiến hành bảo dưỡng theo lịch.

Thông thường, hệ thống nên được bảo trì ít nhất 1 lần/năm, đồng thời tuân thủ đúng các quy định và tiêu chuẩn PCCC hiện hành.

Việt Thành Hưng - Đơn vị cung cấp hệ thống chữa cháy Sprinkler tự động uy tín tại TP.HCM

Việt Thành Hưng - Đơn vị cung cấp hệ thống chữa cháy Sprinkler tự động uy tín

Hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler do Việt Thành Hưng cung cấp được thiết kế theo tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo an toàn tối đa cho công trình và con người. Với đội ngũ kỹ sư giàu kinh nghiệm, chúng tôi cam kết mang đến giải pháp tối ưu, hiệu quả và bền vững.

Ưu điểm nổi bật của hệ thống Sprinkler tại Việt Thành Hưng:

- Phun nước ngay khi nhiệt độ vượt ngưỡng an toàn.

- Dập tắt đám cháy tại chỗ, hạn chế lan rộng.

- Giảm thiểu thiệt hại tài sản, tối ưu chi phí vận hành.

- Hệ thống đạt chuẩn, bền bỉ, ít sự cố.

- Tư vấn, thi công và bảo trì chuyên nghiệp.

Hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler không chỉ mang đến khả năng dập tắt đám cháy nhanh chóng mà còn đảm bảo sự an tâm lâu dài cho chủ đầu tư và người sử dụng. Với độ tin cậy cao, tuổi thọ bền bỉ và hiệu quả đã được chứng minh, đây là giải pháp tối ưu trong công tác PCCC hiện nay. Nếu bạn có nhu cầu lắp đặt hệ thống chữa cháy tự động sprinkler, liên hệ Việt Thành Hưng ngay để được hỗ trợ tư vấn chi tiết.