Hệ thống chữa cháy sprinkler là gì? Cấu tạo, nguyên lý hoạt động và ứng dụng thực tế

Hệ thống chữa cháy Sprinkler là một trong những giải pháp phòng cháy chữa cháy tự động phổ biến nhất hiện nay, được ứng dụng rộng rãi tại nhiều công trình từ nhà xưởng, kho bãi, tòa nhà cao tầng cho đến các khu vui chơi, giải trí. Với cơ chế phun nước trực tiếp khi phát hiện nhiệt độ cao bất thường, hệ thống này giúp khống chế và dập tắt đám cháy ngay từ giai đoạn đầu, giảm thiểu tối đa nguy cơ lan rộng và thiệt hại về người, tài sản. Sau đây, hãy cùng Việt Thành Hưng tìm hiểu chi tiết về hệ thống chữa cháy sprinkler nhé.

Hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler là gì?

Hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler là gì

Hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler là một giải pháp phòng cháy chữa cháy sử dụng nước để khống chế và dập tắt đám cháy ngay từ giai đoạn đầu. Cấu trúc cơ bản bao gồm các đầu phun nước sprinkler, nguồn cung cấp nước (có áp lực thủy lực), van điều khiển dòng chảy, hệ thống đường ống dẫn nước, cùng các thiết bị phụ trợ như chuông báo cháy, cảm biến giám sát và bộ kiểm tra an toàn.

Cấu tạo của hệ thống Sprinkler

Một hệ thống sprinkler hoàn chỉnh gồm:

- Đầu phun (Sprinkler Head): Gắn cảm biến nhiệt (bầu thủy tinh hoặc hợp kim nóng chảy), chỉ mở khi đạt nhiệt độ kích hoạt.

- Hệ thống ống dẫn: Gồm ống chính và ống nhánh dẫn nước từ nguồn đến các đầu phun.

- Nguồn nước: Có thể từ bể chứa, mạng cấp nước công cộng hoặc giếng, kèm bơm để duy trì áp lực.

- Van điều khiển & báo động: Kiểm soát dòng chảy và kích hoạt báo cháy khi hệ thống phun nước.

- Thiết bị cảnh báo: Còi, đèn, hoặc truyền tín hiệu về trung tâm giám sát.

Nguyên lý hoạt động của hệ thống chữa cháy sprinkler

- Trước khi cháy: Hệ thống luôn duy trì áp lực nước nhờ bơm bù. Nếu áp lực giảm (do rò rỉ nhẹ), bơm bù sẽ tự động cấp thêm nước.

- Khi cháy: Nhiệt độ cao làm cảm biến nhiệt tại đầu phun kích hoạt, van mở và nước được phun trực tiếp vào đám cháy. Áp lực giảm mạnh khiến bơm chữa cháy chính hoạt động để cung cấp lưu lượng lớn hơn.

- Sau khi dập cháy: Tắt bơm, thay thế các đầu phun đã kích hoạt, kiểm tra toàn bộ thiết bị để đảm bảo hệ thống luôn sẵn sàng cho lần sử dụng tiếp theo.

Xem thêm: Hệ thống chữa cháy đóng gói - Giải pháp PCCC hiện đại, nhanh, gọn, hiệu quả

Ưu điểm và nhược điểm của hệ thống chữa cháy Sprinkler

Hệ thống chữa cháy Sprinkler thường được triển khai tại các công trình như nhà xưởng, cao ốc, chung cư, quán karaoke, khách sạn, nhà nghỉ… Đây là nhóm công trình bắt buộc phải lắp đặt theo quy định về phòng cháy chữa cháy và thoát nạn.

Ưu điểm:

- Hoạt động hoàn toàn tự động, không cần sự can thiệp trực tiếp của con người khi xảy ra cháy.

- Quy trình thi công và lắp đặt tương đối đơn giản, có thể áp dụng cho nhiều loại công trình với công năng khác nhau.

- Độ tin cậy cao, phản ứng nhanh khi đám cháy vừa hình thành, giúp giảm thiểu thiệt hại.

Nhược điểm:

- Chỉ phù hợp với những công trình được thiết kế đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và tiêu chuẩn PCCC, không thể lắp đặt tùy ý.

- Cần được kiểm tra, bảo trì định kỳ để đảm bảo áp lực nước, tính nhạy của đầu phun và hoạt động ổn định của toàn hệ thống.

- Khi kích hoạt, hệ thống sẽ phun nước trực tiếp nên có thể gây hư hại cho hàng hóa hoặc thiết bị điện tử không chống nước.

Các loại hệ thống Sprinkler phổ biến hiện nay

Hệ thống ướt (Wet Pipe System)

Hệ thống sprinkler ướt

Hệ thống sprinkler ướt là dạng phổ biến nhất, trong đó đường ống luôn chứa nước sẵn và được nối trực tiếp với nguồn cấp. Khi nhiệt độ tại đầu phun đạt ngưỡng kích hoạt, nước sẽ lập tức phun ra để dập lửa. Nhờ thiết kế đơn giản, dễ bảo dưỡng và khả năng phản ứng nhanh, hệ thống này được sử dụng rộng rãi cho nhiều loại công trình.

Hệ thống khô (Dry Pipe System)

Hệ thống sprinkler khô

Thay vì chứa nước, đường ống của hệ thống khô được nạp khí nén hoặc Nitơ. Khi đầu phun hoạt động do nhiệt độ cháy, khí sẽ thoát ra làm giảm áp suất, mở van chính cho nước chảy vào đường ống và đi đến vị trí phun. Giải pháp này phù hợp cho khu vực có nguy cơ đóng băng, nhưng yêu cầu kỹ thuật lắp đặt, bảo dưỡng và duy trì áp lực khí cao hơn hệ thống ướt.

Hệ thống xả tràn (Deluge System)

Được thiết kế cho những khu vực cần lượng nước lớn phun trên diện rộng để ngăn đám cháy lan nhanh. Đặc điểm:

- Dùng đầu phun mở hoàn toàn, không có nút chặn nhiệt.

- Van xả tràn luôn ở trạng thái đóng và chỉ mở khi nhận tín hiệu từ hệ thống báo cháy độc lập (bằng điện, áp lực nước hoặc khí nén).

- Khi van mở, nước tràn vào toàn bộ đường ống và phun đồng thời qua tất cả các đầu phun đã lắp đặt.

Hệ thống kích hoạt trước (Pre-Action System)

Tương tự hệ thống xả tràn nhưng sử dụng đầu phun kín. Van của hệ thống luôn đóng và chỉ mở khi báo cháy được kích hoạt. Sau khi nước vào đường ống, đầu phun chỉ xả khi cảm biến nhiệt tại vị trí cháy đạt ngưỡng. Loại này thích hợp cho khu vực chứa hàng hóa giá trị cao hoặc thiết bị dễ hỏng do va chạm hoặc nước.

Xem thêm: Danh sách vật dụng PCCC cần trang bị trong mỗi hộ gia đình chi tiết

Hệ thống kết hợp hồng thủy (Deluge – Open Sprinkler)

Sử dụng đầu phun mở sẵn, nối với nguồn cấp qua một van điều khiển. Van sẽ mở khi hệ thống báo cháy tại khu vực đó được kích hoạt, cho phép nước tràn vào ống và phun đồng loạt qua toàn bộ đầu phun.

Hệ thống kết hợp hồng thủy – kích hoạt trước

Bao gồm đầu phun tự động, đường ống chứa khí nén và hệ thống dò cháy bổ sung. Khi phát hiện cháy, hệ thống báo cháy sẽ kích hoạt các thiết bị nhả, mở van dry pipe mà không cần mất áp lực khí. Đồng thời, các van xả khí ở cuối tuyến ống sẽ mở trước khi đầu phun hoạt động, giúp quá trình cấp nước diễn ra nhanh và đồng bộ.

Ứng dụng hệ thống chữa cháy sprinkler thực tế

Hệ thống sprinkler có thể áp dụng cho hầu hết loại công trình:

- Nhà kho, nhà xưởng sản xuất

- Chung cư, tòa nhà văn phòng, bãi xe nhiều tầng

- Trường học, đại học

- Quán karaoke, khách sạn, nhà nghỉ

- Các khu vực có nguy cơ cháy nổ cao hoặc yêu cầu bảo vệ an toàn cháy nghiêm ngặt

Khi thi công, hệ thống phải tuân thủ thiết kế đã được thẩm duyệt PCCC, đảm bảo đúng tiêu chuẩn kỹ thuật và yêu cầu sử dụng của từng công trình.

Cách lắp đặt và bảo trì đầu phun Sprinkler đúng chuẩn

Việc thi công đầu phun sprinkler đòi hỏi độ chính xác cao để đảm bảo khả năng phun nước kịp thời khi xảy ra sự cố cháy. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từ khâu lắp đặt đến bảo trì đúng tiêu chuẩn.

Lắp đặt đầu phun sprinkler không có nắp chụp

- Bước 1: Xác định loại đầu phun phù hợp với vị trí và mục đích sử dụng.

- Bước 2: Quấn một lớp cao su non quanh phần ren của đầu phun, sau đó lắp vào đường ống bằng tay.

- Bước 3: Dùng cờ-lê loại W số 6 để siết chặt, chú ý lực siết: DN15: 9,5 – 19,0 Nm; DN20: 13,4 – 26,8 Nm. Không siết quá mức để tránh làm hỏng ren hoặc thân đầu phun.

Lắp đặt đầu phun sprinkler có nắp chụp

- Bước 1: Gắn nắp chụp vào đầu phun, quấn cao su non quanh phần ren.

- Bước 2: Lắp đầu phun kèm nắp chụp vào đường ống, sử dụng cờ-lê loại W số 7 để siết chặt theo lực tiêu chuẩn: DN15: 9,5 – 19,0 Nm; DN20: 13,4 – 26,8 Nm.

- Bước 3: Đẩy nắp chụp sát trần hoặc bề mặt lắp đặt để đảm bảo thẩm mỹ và đúng kỹ thuật.

Đơn vị thi công hệ thống chữa cháy Sprinkler uy tín tại TP.HCM

Nếu bạn đang tìm kiếm một đơn vị thi công hệ thống chữa cháy Sprinkler uy tín, đúng tiêu chuẩn PCCC và tối ưu chi phí, Việt Thành Hưng là lựa chọn đáng tin cậy. Với nhiều năm kinh nghiệm triển khai cho các dự án nhà xưởng, tòa nhà cao tầng, kho bãi và công trình dịch vụ, Việt Thành Hưng cam kết mang đến giải pháp lắp đặt an toàn – hiệu quả – đúng tiến độ.

Ưu điểm khi chọn Việt Thành Hưng:

- Kinh nghiệm thực tế, đã thi công thành công hàng trăm dự án PCCC quy mô lớn nhỏ trên toàn quốc.

- Đội ngũ kỹ thuật chuyên môn cao, am hiểu tiêu chuẩn TCVN, NFPA và các yêu cầu thẩm duyệt PCCC.

- Sử dụng đầu phun, đường ống, van và bơm chất lượng cao, đảm bảo độ bền và hiệu suất.

- Từ khảo sát, thiết kế, lắp đặt đến nghiệm thu đều tuân thủ quy định an toàn.

- Bảo trì định kỳ và hỗ trợ kỹ thuật 24/7 khi có sự cố.

Hệ thống chữa cháy Sprinkler không chỉ đáp ứng các yêu cầu khắt khe về an toàn PCCC theo quy định pháp luật, mà còn mang lại sự an tâm cho chủ đầu tư và người sử dụng công trình. Việc lựa chọn, lắp đặt và bảo trì đúng kỹ thuật sẽ đảm bảo hệ thống luôn hoạt động hiệu quả, góp phần bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản trước nguy cơ cháy nổ. Nếu quý khách hàng có nhu cầu lắp đặt hệ thống chữa cháy sprinkler, liên hệ Việt Thành Hưng ngay để được hỗ trợ tư vấn miễn phí.